logo
فرماندهی و مدیریت

1)  مقدمه:

از بركات مهم دفاع مقدس، پیشرفت همه جانبه و تحکیم نظام سلامت، ارتقای سلامت عموم جامعه و رشد شاخص های سلامت در طول هشت سال جنگ تحمیلی و بعد از آن بوده است. اساسی ترین تحولات در حوزه سلامت کشور در آن دوران پایه گذاری شد. آهنگ جدی و عزم ملی برای تحقق آرمانی ترین نیاز، یعنی “عدالت در سلامت” نیز از همان دوران آغاز شد.

شرايط جنگي و فوق‌العاده‌ اضطراری، نيازهای روزافزون، کمبودها و نبودها، و سایر تهدیدات، يكي از بهترين فرصت‌های تاریخی را براي رشد و تعالی در حوزه سلامت فراهم ساخت. در پاسخ به شرایط پیچیده آن دوران، صحنه گردانان متعهد و با ایمان، با خلاقيت و ابتكار دست به فعاليت‌هاي ابتکاری وسيعي جهت رفع نيازهاي روزمره مردم و نیازهای وسیع جبهه های نبرد زدند.  فارغ از تمام مصایب، ویرانی ها، محدودیت ها، خسارت ها و سختی ها، همان گونه که رهبر فرزانه انقلاب فرمودند، دوران دفاع مقدس گنجینه ای عظیم و مظهر حماسه، آرمان خواهی، ایثار، پایداری، تدبیر، حکمت و برترین صفات ملی، معنوی، اخلاقی، دینی و حرفه ای است:

 “دفاع مقدس صرفاً یک امتداد زمانی و فقط یک برهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ زمانی نیست؛ گنجینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ عظیمی است که تا مدت های طولانی ملت ما می تواند از آن استفاده کند، آن را استخراج کند و مصرف کند و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری کند. دوران دفاع مقدس برای ملت ما ظرفیت و موقعیتی بود که این ملت بتواند اعماق جوهره‌ خودش را در ابعاد مختلف نشان دهد و نشان داد، و ملت ایران با الهام از اسلام به قدرت، عزت و کرامت واقعی دست یافت. این هشت سال، مظهری از برترین صفاتی است که یک جامعه میتواند به آنها ببالد و از جوانان خودش انتظار داشته باشد. یعنی دفاع مقدس مظهر حماسه است، مظهر معنویت و دینداری است، مظهر آرمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهی است، مظهر ایثار و از خودگذشتگی است، مظهر ایستادگی و پایداری و مقاومت است، مظهر تدبیر و حکمت است.”  با گذشت بیش از سی سال از دوران دفاع مقدس، این مسیر همچنان تداوم داشته است. در محور مقاومت، پایمردان گران قدری همچون “شهید حججی”، پرچم حق طلبی و دفاع از اسلام و میهن عزیز اسلامی را با خون خود برافراشته نگاه داشته اند.  بازگوئی دستاوردهای دفاع مقدس و بازآفرینی پیامدهای طب رزمی، بمنزله تعظیم شعائر و ترویج برترین صفات حماسی، ملی، معنوی و دینی برای نسل جدید و نسل های آتی است. دوران دفاع مقدس بی شک، سرمشق هميشگى ملت بزرگ ايران و موفق ترین الگوى الهام بخش برای عموم ملت‌هاى مسلمان است. مجموعه عظیم این دستاوردها در پرتو حضور، نقش آفرینی، حمایت ها و کمک ها و مشارکت همه جانبه مردمی، هماهنگی و پشتیبانی دولت جمهوری اسلامی و سازمان های نظامی، انتظامی و  نهادهائی نظیر بسیج مستضعفان، جهاد سازندگی، هلال احمر جمهوری اسلامی، سازمانهای مردم نهاد  و سایر بخش های مختلف، حاصل شده است. مجموعه دستاوردهای دفاع مقدس را می توان در ابعاد مختلف طبقه بندی نمود:

  • ابعاد “ارزشی، معنوی، اخلاقی و فرهنگی”
  • ابعاد “سیاسی، امنیتی و اجتماعی”
  • ابعاد ” علمی، حرفه ای، فناوری، و مدیریتی”
  • ابعاد “اقتصادی و معیشتی”
  • ابعاد “داخلی، منطقه ای و بین المللی”

دستاوردهای تخصصی حوزه سلامت (ابعاد بهداشتی و پیشگیری، امداد و انتقال مجروحین و مصدومین، تریاژ و تروما، زنجیره تامین دارو، خون و تجهیزات پزشکی، کنترل حوادث شیمیائی، بهداشت و بهزیستی پناهجویان، پیشگیری از فاجعه انسانی در مردم غیرنظامی، کنترل خسارت های انسانی حملات به مناطق مسکونی و غیر نظامی، بازتوانی و نوتوانی معلولین و آسیب دیدگان، سلامت روان، سلامت اجتماعی، سلامت معنوی و سایر ابعاد مرتبط) ،  بطور اجمال و با تأکید بیشتر در این فصل و تفصیل منتخبی از موضوعات و محورها در سایر فصول ارائه می شود.